Πώς θα βοηθήσετε τις μέλισσες
Οι μέλισσες περνάνε δύσκολα εδώ και κάποια χρόνια. Πιθανές αιτίες για αυτό είναι η ανεπάρκεια εκτάσεων για αναζήτηση τροφής και η κακή διατροφή. Τι μπορείτε να κάνετε εσείς για αυτό; Αρκετά πράγματα, απ' ό,τι φαίνεται.
Οι μέλισσες κινδυνεύουν. Κι αυτό σημαίνει ότι κινδυνεύουμε κι εμείς, επειδή είναι υπεύθυνες για το 1/3 περίπου των τροφών που καταναλώνουμε. Αν εξαφανιστούν, μπορεί να μην πεινάσουμε, αλλά και πάλι αποτελούν ένα ιδιαίτερα σημαντικό μέρος της τροφικής μας αλυσίδας.
Για αυτό οι ερασιτέχνες κηπουροί, όπως εσείς, προσκαλούν και θρέφουν τις μέλισσες προσθέτοντας φυτά φιλικά προς τα έντομα-επικονιαστές στον ανθόκηπο ή το λαχανόκηπό τους. Αν σας αρέσει αυτή η ιδέα, ορίστε κάποια πράγματα που μπορείτε να κάνετε.
1. Παρέχετε νέκταρ και γύρη. Οι μέλισσες χρειάζονται και νέκταρ και γύρη για να επιβιώσουν. Το νέκταρ χρησιμοποιείται για την παραγωγή μελιού, ενός υδατάνθρακα που καταναλώνουν οι μέλισσες για να πάρουν γρήγορα ενέργεια. Ωστόσο, οι προσεκτικοί παρατηρητές των ευρωπαϊκών εργατριών μελισσών θα προσέξουν ότι έχουν «σάκους συλλογής» της γύρης στα πίσω πόδια τους. Η γύρη μεταφέρεται στην κυψέλη και μετατρέπεται σε αυτό που ξέρουμε ως «bee bread» (δηλαδή γύρη από την κηρήθρα). Αντίθετα με το μέλι, που παρέχει γρήγορη, απλή ενέργεια, το bee bread παρέχει πρωτεΐνη, λιπαρά, ανόργανα στοιχεία και βιταμίνες. Είναι μια σπουδαία τροφή, ειδικά για τα νεότερα μέλη της κυψέλης, και είναι ουσιώδες για την ανάπτυξη και ευημερία της κυψέλης.
Ό,τι είναι καλό για τις μέλισσες μπορεί να είναι ευχάριστο και χρήσιμο και για εσάς: Εύκολα στην καλλιέργεια και ευωδιαστά, τα μέλη της οικογένειας της μέντας αποτελούν μαγνήτη για τις μέλισσες. Μέλη της οικογένειας της μέντας (Lamiaceae) είναι ένα πλήθος βοτάνων, όπως ο βασιλικός, το θυμάρι, η λεβάντα, το μελισσόχορτο, η ρίγανη, η μαντζουράνα, το δεντρολίβανο, το φασκόμηλο. Επομένως, γιατί να μη φυτέψετε έναν αρωματικό κήπο, αποτελούμενο εξ ολοκλήρου από βότανα τα οποία μπορείτε να απολαύσετε και εσείς και οι μέλισσες;
2. Παρέχετε θερμότητα. Οι μέλισσες, για να εργαστούν, χρειάζονται θερμότητα. Δεν μπορούν καν να πετάξουν, αν η θερμοκρασία είναι χαμηλότερη από 13°C, και δεν πρόκειται να βγουν για δουλειά, αν το θερμόμετρο δε δείξει 14°C. Όσο πιο νωρίς χτυπά ο ήλιος τον κήπο σας το πρωί, τόσο συντομότερα θα ζεσταθούν οι μέλισσες και θα δραστηριοποιηθούν.
3. Παρέχετε προστασία. Ο άνεμος προκαλεί προβλήματα στις μέλισσες, καθώς δυσχεραίνει τις πτήσεις ακριβείας και σκορπά το άρωμα που τις ελκύει στην πηγή της τροφής τους. Αν ο κήπος σας είναι κάπως προστατευμένος από τον άνεμο, το άρωμα του νέκταρ θα παραμένει στον αέρα και θα βλέπετε μεγαλύτερη δραστηριότητα μελισσών.
Ένας ανεμοφράχτης από θάμνους, δέντρα, ή ένα κτίσμα μπορεί να ανακόψει τον άνεμο και να παρέχει σκιά το απόγευμα. Στις μέλισσες δεν αρέσει η πολλή ζέστη και σταματούν να εργάζονται, αν η θερμοκρασία ξεπεράσει τους 38°C, επομένως λίγη απογευματινή σκιά μπορεί να τους διαθέσει περισσότερες ώρες για τη συλλογή του πολύτιμου νέκταρ και της γύρης.
4. Παρέχετε συνεχή άνθιση. Για να υποστηρίξουν μια υγιή κυψέλη, οι μέλισσες πρέπει να συλλέγουν τροφή από τις αρχές της άνοιξης ως τα τέλη του φθινοπώρου. Αν θέλετε να φιλοξενείτε τις εργάτριες για όλη τη σεζόν, είναι σημαντικό να έχετε πάντα διαθέσιμη τροφή για αυτές, συνεπώς να φυτεύσετε μια ποικιλία λουλουδιών. Βεβαιωθείτε ότι το σχέδιό σας περιλαμβάνει φυτά που ανθίζουν σε διάφορες περιόδους της σεζόν. Δείτε το άρθρο «Ο κήπος σας: Ανθισμένος όλο το χρόνο» για περισσότερες συμβουλές σχετικά με αυτό το θέμα.
5. Αποφύγετε ορισμένα παρασιτοκτόνα. Κάποια παρασιτοκτόνα είναι καταστροφικά για τις μέλισσες, καλύτερα να χρησιμοποιείτε κάτι άλλο, όταν μπορείτε. Ένα εντομοκτόνο σαπούνι μπορεί να είναι καλύτερη επιλογή για τον έλεγχο παρασίτων όπως η μελίγκρα.
Βλέπετε ότι δεν είναι και τόσο δύσκολο να δημιουργήσετε έναν κήπο φιλικό προς τις μέλισσες και να δουλεύετε πλάι-πλάι με αυτά τα εργατικά και σημαντικότατα έντομα. Παρεμπιπτόντως, γενικά, αν δεν τις χτυπήσετε κατά λάθος, οι μέλισσες κοιτούν τη δουλειά τους και δεν ενοχλούν. Ωστόσο, προτιμήστε να αποφεύγετε τα δυνατά αρώματα, σπρέι μαλλιών ή άλλες μυρωδιές που μπορεί να τραβήξουν τις μπερδμένες μέλισσες προς το άτομό σας ενώ εκείνες αναζητούν νέκταρ.